- 24 Aralık 2023, Ankara -
yaşamakta acemiyiz
velakin biliriz bölüşmeyi
orta yerinden ayırır gibi
somun ekmek denen yüreğimizi
Şair Mehmed Arif
Üsküp - Makedonya
....................
Yugoslavya Devleti.
Kuruluşu 1946 senesi.
Yönetim biçimi.
Sosyalist Federal Cumhuriyet idi...
Büyük bir Balkan ülkesiydi.
Çoğul etnik kökenli.
İçinde barındıran farklı kültürleri.
Ve farklı dilleri...
1980 senesinde.
Joseph Tito'nun ölümüyle.
Ardından gelen etnik çekişmelerle.
Yugoslavya, 1991 senesinde.
Ayrıldı 7 bölgeye...
Bunlar da.
Bosna-Hersek, Slovenya.
Sırbistan, Karadağ, Kosova.
Hırvatistan ve K. Makedonya...
Bu yörelerin hepsinde.
Türk kökenliler yaşardı binlerce.
Balkan Savaşlarının ertesinde.
Bin bir güçlükle...
Bir kısmı baskılar nedeniyle.
Bir bölümü de çekilen zulümlerle.
Büyük kısmı göç etmişti Anadolu'ya.
Bir kısmı da kalmıştı Yugoslavya'da...
Yapılan haksız uygulamalarla.
Türkçe eğitim yasaklanmıştı Yugoslavya'da.
Müslüman Türkler üzüntülüydü.
Yeni yetişenler Türkçe eğitim alamıyordu...
Gizli bir grup, 1937 yılında.
Şuayip Aziz İshak başkanlığında.
Çıktılar yola Makedonya'da.
"Yücel Teşkilâtı" veya
"Yücelciler" kısa adıyla...
Yedi kişilik bir teşkilâtla.
Başladılar işe 1941 yılında.
Aydın kişiler geldi bir araya.
Yemin ederek başladılar çalışmaya...
Kır gezilerinde geliyorlardı bir araya.
II. Dünya Savaşı sıralarında.
Karşı durmak için haksızlıklara.
Ve haklarını aramak için Makedonya'da...
Yücelciler'in çabalarıyla.
Yaptıkları gizli toplantılar sonunda.
Yugoslav Radyosunda kısa zamanda.
Başlandı ilk Türkçe yayınlara...
Daha sonraki dönemlerde.
"Birlik" başlığıyla ilk Türkçe Gazete.
1944'de başladı yayınlanmaya.
Yine Yugoslavya'da...
Makedonya'nın ilk Türk okulu olan.
Ve daha önce kapatılmış bulunan.
21 Aralık 1944 tarihinde.
"Tefeyyüz" okulunun açılımıyla birlikte.
Üç bin Türk çocuğu Latin alfabesiyle.
Başladılar Türkçe eğitime...
Bu nedenle.
21 Aralık 1944 tarihi de.
Türkçe Bayramı olarak kutlanmaya.
Başlandı Makedonya'da...
Yücelciler.
Önemli başarılar elde ettiler.
Ancak II. Dünya Savaşı sırasında.
Ve sonrasında.
Farklı gelişmeler oldu Yugoslavya'da...
Gizli Yücel teşkilâtı.
Gizli örgüt kurmakla suçlandı.
Yücelciler sıkı takibe alındı.
Ve gözaltına alınmalar başladı...
19 Eylül 1947 tarihiydi.
17 kişi tutuklandı, hapsedildi.
Avukat tutmaları engellendi.
Bunlar işkence gördü, darp edildi...
Yargılama 19 Eylül'de başladı.
Yücelciler kendini savunamadı.
Yargılama 25 Ocak'ta sonlandı...
27 Şubat 1948'de dört kişi.
Kurşuna dizilerek şehit edildi.
Malları müsadere edildi.
Diğerleri hapishanelere gönderildi...
Bugün bile Mezar yerleri.
Bilinmeyen dört Yücel Şehidi.
İçin yapılan Anıt, Üsküp'teki.
Aradan 73 yıl geçti.
Tefeyyüz İlkokulu bahçesine dikildi...
Kuzey Makedonya günümüzde.
Avrupa Birliği'ne aday üye.
Bağımsız bir Devlet statüsünde.
Ve Türk nüfusu 70 binin üzerinde...
Yücelciler Fotoğrafları (hepsi İnternetten):
.
Bilmiyormuş sayenizde öğrendim. Teşekkür ediyorum degerli dostum.
YanıtlaSilErol Şaşmaz
Teşekkürler Yücel hocam .İlerleme ve yükselmenin "tefeyyüz"olduğunu da öğrenmiş olduk.Büyük bir ideal uğruna göçüp giden bu cesur insanların önünde saygıyla eğiliyorum .Nur içinde yatsınlar.
YanıtlaSilKaleminize sağlık YÜCEL hocam. Teşekkürler
YanıtlaSilSayende öğrenmiş oldum, teşekkürler. Balkanlar’da daha bilinmedik çok yaşanmışlıklar vardır, iyiki senin gibi araştırmacılar var.👍👏🤗👏
YanıtlaSilÇok güzel bir bilgilendirme olmuş hocam teşekkürler. Kültürü bir masaya benzetirsek ayaklarından bir tanesi kesinlikle dildir.
YanıtlaSilYücel’im, yakın tarihinizi niye bize okutmadılar diye hayıflandım bu yazını okuyunca. Dileğim Türk tarihi başlıklı bşr yayında gerçekleri öğrenmemizi sağlayan yazıları toplayıp sunulmasıdır. yücelciler güzel bir örnek sağ olasın bu bilgi için. Yücelcilere allah rahmet eylesin,
YanıtlaSilKıymetli bilgilendirmeler için sonsuz teşekkürler, sevgili hocam. Not; Kaleminize ve yazsın tarzınıza hayran olduğumu belirtmek isterim… İyi ki varsınız… S.Aslışen
YanıtlaSilSEVGİLİ YÜCEL, yazdıklarını okuyunca ne kadar eksiğimiz olduğunu görüyorum. Sağ ol. Sadi Subaşı
YanıtlaSil