YÜCEL TANYERİ

Ben, Yücel Tanyeri
Duydum ki merak ediyormuşsunuz,
Hususi hayatımı,
Anlatayım:
Evvela hekimim, yani
Büyücü falan değilim.
Burnum var, kulağım var,
Pek biçimli olmamakla beraber.
Lojmanda otururum,
Üniversitede çalışırım.
Ne başımda bulut gezdiririm,
Ne sırtımda mühr-ü nübüvvet.
Ne İngiliz kralı kadar
Mütevaziyim,
Ne de Celâl Bayar'ın
Sabık ahır uşağı gibi aristokrat.
Ispanağı çok severim
Puf böreğine hele
Biterim
Malda mülkte gözüm yoktur.
Vallahi yoktur.
Orhan Veli ile Melih Cevdet'tir
En sevdiğim şairler.
Bir kızım vardır,
İki de torunum pek muteber;
İsmini söyleyemem
Çiçekle uğraşanlar bulsun.
Ehemmiyetsiz şeylerle de uğraşırım,
Ne bileyim,
Belki daha bin bir huyum vardır.
Amma ne lüzum var hepsini sıralamaya.
Onlar da bunlara benzer...


Beni, benden iyi anlatan Orhan Veli'ye teşekkürlerimle...

31 Temmuz 2022 Pazar

THE MALL...

 

- Haziran 2022, The Mall-Washington DC -


Önce, Washington kentine gelin.
Sırtınızı Potomac ırmağına verin.
Lincoln Anıtı merdivenlerini çıkın.
Doğuya dönüp ileri doğru bakın.
Kocaman dikdörtgen bir havuz,
Devasa bir yeşillik ve
Ortada 169 m yüksekliğinde,
Bir Dikilitaş göreceksiniz.
Daha da ileriye de bakarsanız.
En arkada ABD Kongre Binası.
The Capitol'ü fark edeceksiniz...

Washington DC'de.
National Mall olarak bilinen.
İşte bu bölge.
ABD'nin hem tarihsel
Ve hem de kültürel
Kalbi niteliğinde...

İngilizce "Mall" kelimesi.
Getirse de akla bir AVM'yi.
Alış-Verişle hiç yok alakası.
Burası ABD'nin bir Ulusal Parkı...

Uzun savaşlar bitiminde.
Fransız Devrimi öncesinde.
1788 senesinde.
ABD Anayasası kabul edildi...

George Washington.
1789 yılında.
Philadelphia'da.
İlk Başkan olarak seçildi...

1790 yılında da.
Başkentin nerede kurulacağına.
Yani DC arazisini.
Yine G. Washington belirledi...

Federal Toprağı da o seçti.
Virginia ve Maryland'den.
Toplam 100 mil kare arazi.
Columbia olarak belirlendi...

Washington adına.
1791 yılında.
Başlandı kentin planlanmasına.
L'Enfant adında.
Fransız asıllı bir Mimarla...

1793 yılında.
Thomas Jefferson zamanında.
Başlandı Kongre binası yapımına.
Yapım uzun zaman alsa da...

İç Savaş sırasında.
1814 yılında.
Britanyalılar girdi Washington'a.
Yaktılar ne varsa...

Hazine'yi, Beyaz Saray'ı.
Yapımdaki Kongre Binası'nı.
Yaktılar, yıktılar.
Oldukça harap ettiler...

1900 yılı başlarında.
McMillan Plânı uyarınca.
Mall yeniden düzenlendi.
Ve bugünkü şekli verildi...

The Mall düzenlenmesini.
New York şehrindeki.
Central Park'ı yapan.
Mimar ve Çevre tasarımcısı.
F. Law Olmstead yaptı...

National Mall alanı,
Görkemli Kongre Binası.
Beyaz Saray'ı.
Washington Anıtı'nı.
Lincoln Memorial'i.
Roosevelt, Jefferson ve
Martin Luther King Anıtlarını.
Dünya Savaşlarını.
Kore ve Vietnam Savaşı.
Tarihsel simgelerini 
Bulunduruyor içinde...

Bunların haricinde.
10 tane Kültürel Hazine.
Biri birinden güzel Müze ve
Kongre Kütüphanesi ile
Günlerce gezseniz de,
Kolayına bitirilemese de,
Görülmesi gerekli bir yer bence...

Amerikan Mimarlık Listesi'ne.
Giren ilk 10 içinde.
Eserlerden.
Beş tanesi bu bölgede... 

24 milyon insan geziyor senede.
Ben de  mal mal dolaşıyorum.
Bu, The Mall denilen yerde.
İşte...



The Mall Fotoğraflarım:

.

26 Temmuz 2022 Salı

WASHİNGTON DC...

- 22 Haziran-20 Temmuz 2022, Washington DC, USA -


Gitmiştim Washington'a.
2014 ve 2017 yıllarında.
Bu kez de gittim Bayramlaşmaya.
Haziran ayı sonunda...

Yer vermiştim Bloğumda.
Washington'a 2014 yılında.
Fotoğraf ve ayrıntılarıyla:

Waşington şehri.
Amerika'nın Başkenti.
ABD'nin var 50 Eyaleti.
Eyalet bile değil burası inan ki...

DC olarak yazıyorlar.
Di-Si diye okuyorlar.
District of Columbia olarak biliyorlar.
Kolumbiya Bölgesi olarak tanımlıyorlar.

ABD Başkentinin.
Bir Eyalet sınırı içinde olması.
O Eyalete ayrıcalık sağlaması.
Başkentin bağımsız olması.
Gereğini ortaya çıkardı...

İnanmazsınız ama.
Başkent Waşington'da.
Nüfus, 700 bin civarında.
Yani, bizim Afyonkarahisar'da.
Nüfus bundan bile fazla...

Waşington'un alan büyüklüğü de. 
Toplamda 177 km2.
Yani Türkiye'de. 
En küçük yüzölçümlü il Yalova ile.
Mukayesede 1/4'i kadar ölçekte... 

Amerika Birleşik Devletleri'nde. 
Her Eyalette.
İki Senatör seçilmekte.
Her 6 yılda bir yapılan seçimle...

Ve de Eyaletin nüfusuna göre.
Değişebilen sayıda Temsilciyle.
Temsil ediliyor her Eyalet de.
Washington'daki Kongre'de...

Temsilciler Meclisi'ne.
Toplam 435 Temsilci seçilmekte.
Bir üst kuruluş Senato'ya ise.
Toplamda 100 Senatör gelmekte...

Her şey güzel de.
Washington DC bu düzende.
Eyalet olmadığı nedeniyle.
Meclise ne bir Temsilci ve ne de
Tek Senatör bile gönderememekte.
Ve mecliste temsil edilememekte...

Gerçekten çok güzel ve düzenli.
Yemyeşil, tertemiz ve tertipli.
ABD'nin Başkenti.
Bu Washington şehri...

Bu şehrin insanlarının tek derdi.
Vergi vermeleri.
Ancak Meclis'e girememeleri.
Ve burada temsil edilememeleri...

Waşington, 700 bin nüfusuyla
Bunu getiriyor dile her platformda.
İngilizce yazılışıyla:
"Taxation Without Representation".
Yani "Temsil yoksa,
"Vergi de yok" sloganıyla...

Tüm Amerika'nın en güzel 10 tane.
Mimarlık eserinden 6 tanesi bu ilde.
Washingtonluların tek derdi de.
Vergi vermelerinde.
Ancak Temsil edilememelerinde...
 
Neyse ki bizde.
Böyle sorunlar yok gündemimizde...



Washington'dan şimdilik bazı Fotoğraflarım:
.

22 Temmuz 2022 Cuma

İSTANBUL HAVALİMANI MÜZESİ...

 

- 22 Haziran 2022, İstanbul Havalimanı -

Şair Bekir Sıtkı Erdoğan.
Güç bela bilet alırdı gişeden.
Yolculuk başlardı sonradan.
Hep Haydarpaşa'dan...

Zamanımızda.
Ne kaldı Haydarpaşa.
Ne de güç bela.
Gişeden bir bilet alma...

İnternetten alıyorsunuz.
Daha doğrusu almıyorsunuz.
Cep telefonunuza kaydediyorsunuz.
İstanbul Havalimanına gidiyorsunuz.
Barkodunuzu gösteriyorsunuz.
Uçağa biniyorsunuz...

Koca bir Alış-Veriş Merkezi.
İstanbul'un yeni Havalimanı.
Aratıyor eskisini.
Adı Atatürk isimlisini...

Her şey ateş pahası.
Bir küçük şişe su 50 TL'sı.
Bir kahvenin 100 TL acısı.
Kalıyor kırk yıl anısı...

Avrupa'da, Amerika'da.
Su ya da Kahve ne tutuyorsa.
Euro'yla ya da Dolarla.
Onu da çarpıyorlar kurla.
İstiyorlar sizden TL'sıyla...

Bu kadar pahalı bir yerde.
Ücretsiz yapacağınız tek şey de.
Gitmek Dış Hatlar bölümünde.
Bir Arkeoloji Müze'sine...

İki yıl önce açılmış burası.
Türkiye'nin tanıtımı amaçlı.
Bir dönümlük alanıyla.
"Türkiye'nin Zenginlikleri" başlığıyla...

12 bin yıllık geçmişimizden.
Ve 29 farklı Müzemizden.
Anadolu tarihinden 316 değişik obje.
Sergilenmekte bu Müze'de...

Benim gibi havaalanına erken giden.
Ancak Duty Free filan gezmeyen.
Kaç Turist gider bu Müze'ye.
Anadolu'nun zenginliklerini görmeye...


Havalimanı Müzesi Fotoğraflarım:
.

7 Temmuz 2022 Perşembe

KORSAN YAZITI...

 

- 29 Ocak 2022,  Arkeoloji Müzesi, İzmir -

Seferihisar'ın yanı başındaki.
Teos kentini.
Anlatmıştım önceki yazılarımda.
Bloğumda:

Teos'un Mimarisi görkemliydi.
TeosKültür ve Sanat kentiydi.      
Deniz ve Ticaret şehriydi.
Ve oldukça da zengin bir yerdi...

Teos, baş tanrı Dionysos'a aitti.
MÖ 300 seneleriydi 
Kutsal ve Dokunulmaz ilan edilmişti.
Kimse buraya savaş ilan edemezdi...

Bu nedenle hiç işgal edilmemişti.
Halkından hiç vergi istememişti.
Sanat ve Felsefe gelişmişti.
Teos da oldukça zenginlemişti...

1992 yılında.
Seferihisar'da.
Eski bir evin yıkımı sırasında.
Rastlandı mermer bir bloğa...

Bu mermer parçası.
Bir merdivenin basamağı.
Olarak kullanılmıştı.
Ve üzerinde Grekçe yazılar vardı...

Taş, Arkeoloji Müzesi'ne taşındı.
Bir yüzünde 120 satır yazı vardı.
Mermer blok incelenmeye alındı.
MÖ 3. yy'a ait olduğu anlaşıldı...

Yazıt, Teos antik kenti kaynaklıydı.
Teos'tan alınmıştı.
Seferihisar'a taşınmıştı.
Ve orada ev yapımında kullanılmıştı...

Bilim insanları günlerce uğraştı.
Yazıtı okumaya çalıştı.
Bazı yazılar silinmişti, okunamadı.
Sonunda metni çözmeyi başardı...

2000 yıl öncesiydi.
Korsanlar Teos'u ele geçirmişti.
Rehin almıştı kentin yöneticilerini.
Bazılarını da esir etmişlerdi...

Bu, taş sütundaki yazıtlar.
Korsanların istekleriydi.
Halk Meclisi'nin  kararıydı.
Herkes bu kararlara uyacaktı.

Kent'ten fidye talep ediliyordu.
Para, altın, gümüş isteniyordu.
Teos'a 23 gün süre verilmişti.
Herkes için ondalık faiz geçerliydi.
Varlıklarının onda biri ödenecekti...

Teos'luların mal varlığı saptanacaktı
Korsanlar geri çekildikten sonrası.
Bir Mal Vergisi de konulacaktı...

Ondalık faizin tutarı.
100 Drahmiyi aştı mı.
Ödemeler borç sayılacaktı.
Ve korsanlara sonradan ödenecekti.

Teos'luların mal varlığı saptanacaktı
Korsanlar geri çekildikten sonrası.
Bir de Mal Vergisi
Konulacaktı...

Kayıtlarda iki günde 24 kişi.
Toplam 20 bin Drahmi.
Ve 315 Altın birimini
Yöneticilere teslim etmişti...

Sonrasında ne oldu.
Korsanlar Teos'u.
Kaç yıl sömürdü.
Oradan neler götürdü.
Bilinmiyor...

Neyse ki günümüzde.
Böyle korsanlıklar yok gündemde.
Halklar, güveniyor Devletlerine.
% 10'dan fazla vergi ödeseler de...


Teos Korsan Yazıtı fotoğraflarım:
(İzmir Arkeoloji Müzesi bahçesinde sergilenmekte)


.