Ben özüm Tabgaç ilinge kılındım. Türk budun Tabgakça körür erti. Ben kendim Çin ilinde doğdum. Türk ulusu Çin'e bağlı idi. - Tonyukuk Yazıtının, ilk iki cümlesi -
...................................
Orhun Yazıtlarını görmüştük.
Hepimiz çok etkilenmiştik.
1290 yıl kadar öncesini yaşamıştık.
Atalarımızın at koşturduğu yerde konaklamıştık...
Şimdi sırada Tonyukuk Yazıtları vardı.
Bunlar tam 720 yılında yazılmıştı.
Bu sene yazıtların tam 1300. yılıydı.
UNESCO, bu rastlantıyı.
Bilge Tonyukuk Yılı olarak tanımladı...
Bunlar Türkler'in ilk yazılı tarihiydi.
Bu yazıtların önemi:
Türk budun (Türk milleti) kelimesi.
Tarihte ilk kez burada geçmekteydi...
Tonyukuk Yazıtları.
Ulan Bator'un 40 km kadar doğusunda.
Bayantsogt'da.
Yemyeşil bir kırsalın tam ortasında...
Güzel bir yolculuktan sonra.
Ulaşıyoruz bu kırsal alana.
Biraz yürüyerek patika bir yolda.
İki büyük taş yazıt karşımızda...
732 ve 735 yıllarında.
Koltigin ve Bilge Kağan'a.
Ait Orhun Yazıtları'ndan.
12 ve 15 yıl önce yazılmış bunlar...
Yazarı, Koltigin ve Bilge Kağan'ın.
Babası İlteriş Han'ın.
Baş Veziri, Baş danışmanı.
Bilge Tonyukuk, bir Devlet adamı...
1897 yılında, tam bu alanda.
Yazıldıktan 1177 yıl sonra.
Botanik Bilimcisi Klement tarafından.
Bulundu tesadüfen...
Tonyukuk Abideleri.
2.5 m'den fazla yüksekliğiyle.
İki dikilitaş halinde.
Yazılmış Göktürk Alfabesiyle...
Türk tarihinin en eski.
Yazılı belgelerinden birincisi.
Yazıtları diken bilge kişi.
Devletin Kumandanı ve Veziri...
Bilge Tonyukuk bu özelliği ile.
Türk Tarihi'nde.
İlk Türk Tarih yazarı.
Olarak kabul edilmekte...
Göktürk Devleti.
Kuruldu Bumin Kağan'ca.
1550 senesinde.
Yıkıldı 630'da Çinlilerce...
Tonyukuk Abideleri.
Göktürk dönemi.
Çin'den bağımsızlık mücadeleleri.
Konu edilir savaşları ve stratejileri...
Bizzat Tonyukuk'un ağzından.
Çin esareti anlatılır.
Nasıl mücadeleler yapıldığı.
Ve nasıl kurtulduğu yazılır...
Bilge Tonyukuk'un abidesinde.
Son cümleler de.
Aynen şöyle:
Bu Türk milleti arasında silahlı düşman koşturmadım,
damgalı atı koşturmadım. İltiriş Kağan kazanmasa ve
ben kendim kazanmasam, il de millet de yok olacaktı.
Kazandığı için ve kendim kazandığım için il de il oldu,
millet de millet oldu. Kendim ihtiyar oldum, kocaldım.
Her hangi bir yerdeki Kağanlı millete böylesi var olsa,
ne sıkıntısı mevcut olacakmış? Türk Bilge Kağanı
ilinde yazdırdım. İltiriş Kağan kazanmasa, yok olsa idi,
ben kendim, Bilge Tonyukuk kazanmasam, ben yok
olsa idim, Kapğan Kağanın, Türk milletinin yerine
boy da, millet de, insan da hep yok olacaktı.
Ben Bilge Tonyukuk.
Tonyukuk Yazıtları Fotoğraflarım:
https://photos.google.com/share/AF1QipNFJ1T2x1xVgLeUZfR6D1lGNnvioMOcUjmQN3wanYfqP-98g0dTHL4Ue21n98XyJQ/photo/AF1QipNqeok_8FQFtRzmASGmdl63-cwNhKoJzpWajnuT?key=UjRLRDJHR1A4UFVvUFpVNDlCU3RSbFpzWTRTd2Z3
.
Yücel Bey,harika bir siteniz var,emekleriniz ve paylaştığınız için sonsuz teşekkürler.
YanıtlaSilTürk ulusu (arapçası "millet") hala yaşıyor...
YanıtlaSilBu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilBu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilBen olsam: "Bu Türk ulusu arasında silahlı düşman koşturmadım,
YanıtlaSildamgalı atı koşturmadım. İltiriş Kağan kazanmasa ve
ben kendim kazanmasam, il de ulus da yok olacaktı.
Kazandığı için ve kendim kazandığım için il de il oldu,
ulus da ulus oldu. Kendim ihtiyar oldum, kocaldım.
Her hangi bir yerdeki Kağanlı ulusa böylesi var olsa,
ne sıkıntısı mevcut olacakmış? Türk Bilge Kağanı
ilinde yazdırdım. İltiriş Kağan kazanmasa, yok olsa idi,
ben kendim, Bilge Tonyukuk kazanmasam, ben yok
olsa idim, Kapğan Kağanın, Türk ulusunun yerine
boy da, ulus da, insan da hep yok olacaktı.
Ben Bilge Tonyukuk." olarak yazardım.