Pergamini veya Pergamos; Bergama demek Yunanca'da.
Per-gamun Arapça'da, Pergament Rusça ve Almanca'da.
Parchement İngilizce'de, Pergamino İspanyolca'da.
Pergamena İtalyanca ve Parchemin Fransızca'da...
Membrana deri anlamında.
Membrana Pergamena.
Veya Charta Pergamena.
Pergament, Perchament de parşömen demek aslında...
Parşömen kağıdının yapımına.
Başlanmış Bergama'da.
MÖ 190 yılında.
Bergama Kralı II. Eumenes zamanında...
Antik çağlarda.
İsa'dan önceki yıllarda.
İki önemli Kütüphane vardı dünyada.
Biri İskenderiye'de, diğeri Bergama'da...
Parşömen ile ilgili hikâye.
Dayanıyor Milat'tan öncelere.
Mısır Firavunu ile.
Bergama Kralı arasındaki rekabete...
Papirüs, Nil nehri kökenli
Cyperus papyrus isminde bir bitki.
Eski Mısırlıların üzerine yazı yazdıkları.
Daha sonra Yunan ve Romalıların kullandığı...
İskenderiye Kütüphanesi'nde.
Tüm belgeler yazılıyordu Papirüs'lere.
Tabii Bergama Kütüphanesi de.
Kullanıyordu Papirüs'ü büyük ölçüde...
Mısır Kralı Epiphane'nin.
MÖ 200'lerde.
Bergama'ya Papirus sevkini engellemesiyle.
Bergamalılar başladılar farklı yöntemleri denemeye...
Bergama Kütüphanesi papirüssüz kalmıştı.
II. Eumenes, Bergama Kralı.
İstemişti yeni bir yöntem bulunmasını.
Yazıların onun üzerine yazılmasını...
Bergama Kütüphanesi Müdürü Krates.
Ve Bergamalılar oğlak derisini soydular.
Kıllarından arındırıp, gerip, inceltip kuruttular.
Sonunda Perchament'i buldular...
Bergama Kütüphanesi.
Zamanla keçi derisi.
El yazması kitaplarla büyüdü, gelişti.
Parşömen de giderek değerlendi...
Parşömen 7. yy'ın sonunda.
Başlandı geniş biçimde kullanılmaya.
15. yy'a kadar da.
Yazılar yazıldı Parşömen'e tüm dünyada...
Parşömen işinde çalışan kişilere.
"Pergaminari" denilmekteydi.
Parşömen, daha nitelikliydi.
Papirüs'e göre çok daha kullanışlıydı...
Papirüs rulo halinde kullanılmalıydı.
Dayanıklı değildi.
Bükülemiyordu, kırılamıyordu.
İki tarafına birden yazı yazılamıyordu...
Parşömen ise oldukça dayanıklıydı.
Kolay kolay yırtılmıyordu.
İki tarafına yazı yazılabiliyordu.
Yazılanlar gözü yormuyordu...
Parşömen üretimi zordu, yetersizdi.
Ancak, papirüs'e oranla çok nitelikliydi.
1500 yıl kullanıldı beğeniyle.
Onun da önemi kalmadı kağıt'ın geliştirilmesiyle...
500 yıldır kağıt kullanılıyor her yerde.
Kitaplarda, defterlerde.
Unutulup gitti Parşömen üretimi bir yerlerde.
Kimse kullanmıyor artık Parşömen'i günümüzde...
500 yıl aradan sonra.
Parşömen yapımına.
Yeniden başlandı Bergama'da.
İsmail Araç adında bir deri ustasınca...
İsmail Araç.
Son Deri Ustası'ydı.
Bergama'lıydı.
Yılların karatabağı'ydı...
İki yıl önceki bir yazımda.
Bu emek ustasını anlatmıştım.
60 yıllık uğraşısını.
Dile getirmeye çalışmıştım:
http://yucel-tanyeri.blogspot.com.tr/2016/01/son-karatabak.html
İşte bu İsmail Araç usta Bergama'da.
Nesrin Ermiş ve Demet Sağlam Tokbay adında.
Öğretti mesleğinin inceliklerini iki kadına.
Tam iki yılda...
İsmail Usta.
Bu iki genç hanımla.
Çalıştı tozlar, kirler, kokular arasında.
Onlar da oldular birer deri ustası sonunda...
Bu iki hanım kardeşimiz.
Peştemal kuşandılar Bergama'da.
Törenle Bergama Arastası'nda.
Geçen sene ustalarının duasıyla...
Ve bunlar 21. yüzyılda.
Parşömenin icadından 2200 yıl sonra.
Başladılar Parşömen üretmeye Bergama'da .
Ayni yöntemlerle ve ayni inançla...
Bergama Parşömen yapımcıları ve Peştemal Kuşanma Töreni:
https://photos.google.com/share/AF1QipMMXEhghljCyen4eDsQpOMVrrj9RAFfyTX9WeB_dJ42_QGOASJiJ8Id2VJHRBAeew/photo/AF1QipMcXrPWbAgT57wf0AmOUsK-2u02imeXSE4cdXDt?key=Q1BfdTNVcmhrQ1Y2M0VlRzhjX1lmS0dWZ044NEdB&hl=tr
.
