YÜCEL TANYERİ

Ben, Yücel Tanyeri
Duydum ki merak ediyormuşsunuz,
Hususi hayatımı,
Anlatayım:
Evvela hekimim, yani
Büyücü falan değilim.
Burnum var, kulağım var,
Pek biçimli olmamakla beraber.
Lojmanda otururum,
Üniversitede çalışırım.
Ne başımda bulut gezdiririm,
Ne sırtımda mühr-ü nübüvvet.
Ne İngiliz kralı kadar
Mütevaziyim,
Ne de Celâl Bayar'ın
Sabık ahır uşağı gibi aristokrat.
Ispanağı çok severim
Puf böreğine hele
Biterim
Malda mülkte gözüm yoktur.
Vallahi yoktur.
Orhan Veli ile Melih Cevdet'tir
En sevdiğim şairler.
Bir kızım vardır,
İki de torunum pek muteber;
İsmini söyleyemem
Çiçekle uğraşanlar bulsun.
Ehemmiyetsiz şeylerle de uğraşırım,
Ne bileyim,
Belki daha bin bir huyum vardır.
Amma ne lüzum var hepsini sıralamaya.
Onlar da bunlara benzer...


Beni, benden iyi anlatan Orhan Veli'ye teşekkürlerimle...

30 Haziran 2023 Cuma

DENGBEJ...

 

- 16 Haziran 2023, Cizre-Şırnak -

Ozanlar saygı görürler ve değerli bilinirler
Bu yeryüzünde yaşayan tekmil insanlar arasında

Homeros, İlyada'dan
....................

Deng, ses anlamında.
Bej de söyleyen, aslında.
İkisi geldiğinde yan yana.
"Sesle söyleyen" manasında...

Dengbejler aslında.
Doğu ve Güney-Doğu Anadolu'da.
Erzurum'da, Ağrı'da, Van'da.
Hakkari'de, Kars'da, Muş'da.
Köyden köye dolaşanlara.
Ses, türkü ve şarkılarıyla.
Deniliyor hikâyeler anlatanlara...

Bu ses ve söz sanatkârları.
Kullanarak sesini ve şarkıyı.
Anlatan uzun uzadıya bir konuyu.
Halk ozanları...

Dengbejler.
Köyden köye giderler.
İlahiler, hikayeler söylerler.
Bazen bunlara kavallar, tefler.
Sazlar, cümbüşler eşlik eder...

Dengbejler.
Sese; biçim, hayat, renk.
Veren kişilerdir...

Dengbejlik de.
Dil aracılığı ile.
Konuları anlatan halka, köylüye.
Tarihi ve kültürel bir gelenektir...

Dengbejler, yazmaktan-okumaktan.
Oldukça uzakta kalan.
Yöre halkının bilgilenmesi.
İçin çok büyüktür önemi... 

Sözlü olay, tarih, kültür.
Ve bunları aktaran Dengbejler.
Önemli bir görevi üstlenirler...

Yöre halkı tarihleriyle ilgili.
Birçok anı ve bilgiyi.
Canlı tutan toplum belleklerini.
Hep bu Dengbejlerden öğrendi...

Anlatılanlar. 
Artık o toplumun malıdır.
Ortak toplum bilinci.
Oluşması için Dengbej'in yüklendiği.
Görevler çok önemliydi...

Böyle bir Dengbej gösterisine.
Denk geldik Cizre'de.
Yüz yılı aşkın yapılanmasıyla.
Mehmet Ağa Kasrı'nda...

Taş bir binada.
Özenle döşenmiş Salonunda.
Dengbej Mesud Ciziri başkanlığında.
Dinledik onu saz arkadaşlarıyla...

Sayın Mesud Ciziri önce anlattı.
Sonra hem söyledi hem çaldı.
Hem Kürtçe ve hem de Türkçe.
Anlaşılabilir net bir biçimde...

Uzun havalar, neşeli nağmeler.
Gırtlaktan taşan sesler.
Hem üzüldük hem neşelendik.
Zaman zaman biz de ona eşlik ettik...

Dengbejler çok sayıda.
Olmuşlar bu coğrafyada.
Eziz Musti, Zulfiqar, Şakiro.
Meryem Xan, Karapete Xaço.
Bunlardan yalnızca birkaçı...


Dengbej Fotoğraflarım:


Bir Dengbej ve Yaşar Kemal:
 
.

5 yorum:

  1. Balkaarda kopuz var. Onlar da gezer. Sazın ve yayın telleri at kılından olur. Eline sağlık Selâm olsun

    YanıtlaSil
  2. Sevgili Yücel, her şey için sağolasın, Y.Kemal'i filmde görünce gözlerim yaşardı...

    YanıtlaSil
  3. Yücel abi, Yaşar Kemal geldi birden aklıma, o da bir dengbejdi galiba. Çok teşekkür ederim bu güzel paylaşımınız için.
    Sevgi ve dostlukla,

    YanıtlaSil
  4. Dengbej, sesle müzikle uzun uzun bir şeyler anlatan ve köy köy dolaşan sanatçılar. Yaşar Kemal üstadımız sesini kullanarak bu işi yapmıyor idiyse de anlattıklarına bakılırsa yazılarıyla bu sanatı icra eden bir Dengbej sayılabilir

    YanıtlaSil
  5. Çok güzel bir yazı. Okumaktan ve dinlemekten duygulandım.

    YanıtlaSil