- 25 Haziran 2017, Rotunda-Selanik -
"Bu nurlu camiin, yuvarlak bir duvar üzerinde 8 adet Kisra kemeri üzere konulmuş mavi kubbesinin kasesi İstanbul'da olan Büyük Ayasofya kubbesinden 5 ayak küçüktür diye hisar mimarları söylediler. Öyle yüksek bir kubbedir ki insan ibret gözüyle bakınca dili tutulup hayran olup gözbebekleri kamaşıp parmaklarını ağzına götürür".
Evliya Çelebi Seyahatnamesi
....................
Latince, Rotundus.
İtalyanca, Rotonda.
Yunanca'da Rotunda.
Yuvarlak ya da.
Dairesel anlamında...
MS 4. yüzyılda.
Paganizmden Hristiyanlığa.
Geçiş aralığında.
Zeus Tapınağı olması niyetiyle.
İnşa edilmiş Selanik'te...
MS 306-337 yılıydı, bu yapıyı.
Roma İmparatoru Galerius yaptırdı.
Roma'daki Pantheon benzeriydi.
Ve Selanik'in simgesiydi...
Bu mabet oktagonal planlı.
Kubbesi 24.5 metre iç çapı.
29.8 metre yüksekliği.
6.30 metre duvar kalınlığı.
Olan muhteşem bir yapı...
Bu Mabedin kubbesi.
İstanbul Ayasofya Camisi.
Kubbesinden beş ayak daha.
Küçük bulunmakta...
Bu Mabedin yapımı bittiğinde.
Ve üzerinden 250 sene geçtiğinde.
MS 395 senesinde.
Roma İmparatoru I. Konstantin'in emriyle.
Çevrilir Kilise'ye...
Batı cephesine Nartheks eklenmiş.
Güney bölümünde Şapeller yapılmış.
Kilise duvarları da çok güzel.
Fresklerle süslenmiş.
Ve Mozaiklerle işlenmiştir...
Selanik'in Osmanlı egemenliğine.
Geçmesinin ertesinde.
1523 senesinde.
Ayasofya Kilisesi, Selanik'te.
Dönüştürülse de Cami'ye...
Rotunda Kilise mabedi.
Hristyanlara terkedildi.
Burası, Selanik Metropoliti.
Ve Psikoposluk Kilisesi.
Olarak 1590'a kadar devam etti...
Rotunda adlı bu Kilise'ye.
Minare, Minber ve Mihrap eklenmesiyle.
Dönüştürülür 1591'de bir Cami'ye.
Sinan Paşa'nın girişimiyle...
Sinan Paşa, Yemen Fatihidir.
Selanik idaresi kendisine verilmiştir.
Selanikin fethinin hemen ertesinde.
Hortaçlı Süleyman Efendi, Rotunda bahçesine.
Bir Zaviye yaptırmıştır...
Sinan Paşa bu nedenle.
Caminin ismini de.
Çevirmiştir kendi döneminde.
Sultan Hortaç Camisi'ne...
Yapı 1912 yılında.
Balkan Savaşı sonrasında.
Osmanlı'nın Selanik'i terketmesiyle.
Çevrildi tekrar Kilise'ye...
Aradan beş sene geçtiğinde.
1917 senesine gelindiğinde.
Venizelos'un kararnamesi ile.
Çevrildi Makedon Müzesi'ne...
Selanik'te 1912 senesi ertesi.
Şehirdeki tüm Camilerin minareleri.
Yıkılarak yok edildi.
Bir tek kaldı bu Caminin minaresi...
Mustafa Kemal'in pederi.
Ali Rıza Efendi'nin de defnedildiği.
Kabri de bu Caminin bahçesindeydi.
O da yok oldu gitti...
Rotunda Müzesi Fotoğraflarım: