YÜCEL TANYERİ

Ben, Yücel Tanyeri
Duydum ki merak ediyormuşsunuz,
Hususi hayatımı,
Anlatayım:
Evvela hekimim, yani
Büyücü falan değilim.
Burnum var, kulağım var,
Pek biçimli olmamakla beraber.
Lojmanda otururum,
Üniversitede çalışırım.
Ne başımda bulut gezdiririm,
Ne sırtımda mühr-ü nübüvvet.
Ne İngiliz kralı kadar
Mütevaziyim,
Ne de Celâl Bayar'ın
Sabık ahır uşağı gibi aristokrat.
Ispanağı çok severim
Puf böreğine hele
Biterim
Malda mülkte gözüm yoktur.
Vallahi yoktur.
Orhan Veli ile Melih Cevdet'tir
En sevdiğim şairler.
Bir kızım vardır,
İki de torunum pek muteber;
İsmini söyleyemem
Çiçekle uğraşanlar bulsun.
Ehemmiyetsiz şeylerle de uğraşırım,
Ne bileyim,
Belki daha bin bir huyum vardır.
Amma ne lüzum var hepsini sıralamaya.
Onlar da bunlara benzer...


Beni, benden iyi anlatan Orhan Veli'ye teşekkürlerimle...

25 Şubat 2025 Salı

KUTSAL DİŞ TAPINAĞI...

 

- 23 Ocak 2025, Kandy-Sri Lanka -
 

Sri kelimesi Kutsal anlamında.
Dalada ise Diş'i tanımlamakta.
Maligawa da Tapınak manasında.
Üçü bir arada olduğunda.
"Sri Dalada Maligawa".
Kutsal Diş Tapınağı'nı anlatmakta...

Budist dünyasındaki.
En kutsal yerlerden birisi.
Kandy şehrindeki.
Bu Kutsal Diş ibadet yeri...

1988 senesiydi.
UNESCO karar verdi.
Bu İbadethaneyi.
Dünya Miras alanı ilan etti...

Sidarta Gotama.
Ya da bilinen adıyla "Buda".
MÖ 483 yılında.
Öldü Kusinagar-Hindistan'da...

Geleneklere uyuldu.
Vücudu yakıldı.
Küller arasında bir diş'i bulundu.
Bu, bir sol üst çene, Canin dişiydi.
Kral Brahmadatte'ye teslim edildi...

O zamanlarda.
O diş'e kim sahip olursa.
İnanılıyordu oradaki topraklara da.
O kişinin sahip olacağına...

Yıllar boyunca.
Bu diş'i ele geçirmek amacıyla.
Çeşitli savaşlar çıktı.
Çok sayıda insan öldü...

800 yıl sonra.
MS 4. yüzyılda.
Kutsal diş, Hindistan'da.
Kralın korumasındaydı Kalinga'da...

Ancak diş'i ele geçirmek amacıyla.
Bir saldırı olacaktı Kalinga'ya.
Kral, saldırı başlamadan daha.
Kılık değiştirttikten sonra kızına.
Ve damadına.
Kutsal diş'i kızının saçları arasına.
Saklayarak gönderdi onu Seylan'a...

Seylan'ın seçilmesinin nedeni.
Buda'nın eski bir söylemi.
Buda'ya göre, Budizm, Seylan'da.
Kalacaktı orada 2500 yıl boyunca...

Kutsal emanet gizli bir yolculukla.
Ulaşır sonunda Seylan'a.
Kral Kirti, Seylan'ın Kralıdır. 
Emaneti büyük bir saygıyla alır...

Zaman içinde.
Başkentin her değişiminde.
Kutsal Diş taşınır o Başkente.
Son olarak da getirilir Kandy'e.
Kandy, Başkent olunca. 
1592-1603 seneleri arasında...

Kral, Sarayda bir Tapınak yaptırır.
Kutsal Diş'i oraya koydurur.
Diş emniyetle orada saklanacaktır.
Yılda bir kez de Festival yapılacaktır.

Bu Kandy'de yapılan ilk Tapınaktır.
Ancak 1600'lü yıllarda eskir, yıpranır.
1700'lü yıllarda yıkılır.
Yerine 2 ve 3 katlı Tapınaklar yapılır.
1800'lerde de sekizgen yapı eklenir...

Buda'nın ölümünden 2300 yıl sonra.
1815 yılında.
İşgal edilir Sri Lanka.
İngilizler'in adaya çıkmasıyla...

Kraliyet Saray Kompleksi.
İçindeki bu Budist Mabedi
Kandy'nin içindeki en önemli.
Dini ve Kültürel bir hac yeri...

Burası dünyanın en önemli.
Budist Tapınaklarından birisi.
Saklıyor içinde uzun zamandan beri.
Buda'nın kutsal emanetini...

Ana Tapınak iki katlı.
Zemin katı, ahşap bir yapı.
İnce işlenmiş ahşap sütunları.
İle bir dinsel ritüel alanı...

Yapının üst katı.
Kutsal diş'in saklandığı.
Altın, gümüş ve fildişi bir kapı.
Değerli taşlarla süslü tavanında.
Altın bir Lotus çiçeği bulunmakta...

Buda'nın kutsal emaneti dişi.
Altın kaplama, taşları çok değerli.
Yedi tane iç içe geçmiş çekmeceli.
Ve ulaşımı oldukça gizemli.
Bir kutuda muhafaza edilmekte...

Bu kutu günde üç defa.
Puja zamanlarında.
Her yıl bir defa.
Büyük Tören sırasında.
Ve Özel Bayramlarda.
Gösterilirmiş halka...

Ne diyelim, herkese
Varsın Allah selamet versin, 
Halince eğlensin,
Dinince dinlensin...


Kutsal Diş Tapınağı Fotoğraflarım:
(Küçük bir bilgi: Fotoğrafların sağ alt köşesinde bir dikdörtgen içinde "1" rakamı bulunuyor. Bu dikdörtgeni tıkladığınızda o fotoğrafın kısa bilgilendirmesini de okuyabilirsiniz)

veya:

Kutsal Diş Tapınağı Videosu:
.

9 yorum:

  1. Değerli Hocam,
    2020 yılında yazdığım iki ciltlik Diş Hekimliği Tarihi kitabımda Buda'nın dişine kaynaklardan aktararak yer vermiştim.
    Sizin bu çok ayrıntılı ve güzel çalışmanızdan pek çok yeni şeyler öğrendim ve çok nitelikli resimlerinizde adeta orayı ziyaret ettim. Uygun görürseniz benim onursal editör olduğum ve sayfa sayısı sınırsız sanal LOKMAN HEKİM tıp tarihi dergisinde (Mersin Üniv. Tıp Fak.) yayınlayalım.
    Sağlık içinde olmanız dileğiyle saygılarımı sunuyorum. İlter Uzel

    YanıtlaSil
  2. Çok teşekkür ediyorum İlter Hocam. Yayınlanmasından onur duyarım. Kolay gelsin...

    YanıtlaSil
  3. Çok, çok, çok ilgiyle okudum. Bir diş hekimi olarak okuyunca, hemen bin ayrı öykü de oluşuyor insanda. Çok teşekkürler; yine gözünüzle, gönlünüzle emek emek sunulmuş bu müthiş detaylar için DE ❤️
    yalçın ergir

    YanıtlaSil
  4. Çok etkileyici Yücel abim. Sayende fikir sahibi olmak için bilgileniyoruz...🙏🙏🙏

    YanıtlaSil
  5. Muammer GÖRBİL

    YanıtlaSil
  6. Dr.Erdoğan İnal Sevgili Yücel İnanıyorum ki Evliya Çelebi huzurla uyuyordur senin bu çalışmalarını oradan seyrettikçe.. İyiki varsın...

    YanıtlaSil
  7. NEREDEN NEREYE NE GÜNLERDEN GEÇİYORUZ MİLYONLARCA İNSAN NİÇİN VE NEDEN ÖLMÜŞ EVET HOCAM CEMİL PİRDAL VE AİLESİ SAMSUN

    YanıtlaSil
  8. Çok teşekkür ederim. Bu konuda hiç bir bilgim yoktu. Nefis blog unla öğrenmiş oldum. Çok teşekkür ederim. Dr. Osman Nuri Cengiz.

    YanıtlaSil
  9. Çok güzel gidemesekte sayenizde görüyor ve bilgi sahibi oluyoruz çok teşekkür ederim Hocam emeğinize sağlık Nihal

    YanıtlaSil