TRABLUS ve BYBLOS...

- 31 Ekim 2015, Tripoli-Lübnan -

Mermerden nâ’şı hâreli bir tülle örülü
Biblos ilâhi genç Adonis bekliyor ölü

                                    Yahya Kemal Beyatlı

....................

Lübnan'da Batı'daydık zaten Beyrut'da.
En Doğu'suna gitmiştik Anjar'a.
En Güney'inde gezinmiştik Sur'da.
Sıra gelmişti şimdi en Kuzey'deki Trablus'a...

Trablus, Sayda ve Sur.
Fenike'nin üç önemli kenti.
Yunanca'da belirliyor bu kentleri.
Üç şehir anlamında Tri-polis kelimesi...

Antik dönemde adı Tripolis'miş.
Osmanlı'da değiştirilmiş Trablus denilmiş.
Ancak iki tane Trablus var Osmanlı'da.
Biri Şark'da, diğeri de Garp'ta...

Batı'da Libya'daki Trablus olarak kalmış.
Ama buradaki Şam Eyaletine bağlıymış.
Hep TrablusŞam olarak anılmış.
Osmanlı'dan sonra da Tripoli'ye dönüşmüş...

Trablus, Akdeniz kıyısında.
85 km uzaklıkta Beyrut'a.
İkinci büyük şehir Lübnan'da.
750 bin nüfusuyla...

Kale'sinden başladık gezmeye.
Başlanmış yapımına 1102 tarihinde.
Raymond de Saint-Gilles isminde.
I. Haçlı Seferi liderinden biriyle...

Osmanlı döneminde yenilenmiş.
Kısmen yeniden inşa edilmiş.
Kalede Kanuni Sultan Süleyman'a.
Ait bir yazıt da bulunmakta...

Souk denilen çarşıda gezindik.
Tripoli esnafıyla birlikte olduk.
Gördük Mansur El Kebir Camisi'ni.
1723-1730 arası Osmanlı Valisi.
İbrahim Paşa'nın Hamam-ı Cedid'ini...

Sonra Khan Al Mısriyyin'i.
Yani 14. yy'dan kalma Mısır tüccarları iş yeri.
Mısır Hanı'nı.
Ve buradaki Sharkass Sabun fabrikasını...

Sonrasında Anadolu'nun dışında yaptığı.
Osmanlı'nın ilk Parkı.
Al Tall (Tel) Parkı ve ortasındaki.
II. Abdülhamit Saat Kulesi'ni...

Mustafa Kemal, 1905'de gelmiş Şam'a.
3 yıl kalmış Şam'da.
Kolağası rütbesiyle 5. Ordu'da.
Dolaşmış Suriye ve Lübnan'da...

Gelmişken de muhtemelen uğramış buraya.
Kalmış Askeri Karargâh binasında.
TrablusŞam'da.
Han al Askar (Asker Hanı)'nda...

Muhtemelen M. Kemal'in de.
Gelip tatlı yediği "1881 Hallabi"de.
Biraz soluklanıp, nefis tatlılar tattık.
O'nu saygıyla hatırladık...

Uğradık dönüş yolunda.
Yahya Kemal'in de geldiği Byblos'a.
Gerçekten Biblo gibi bir sahil kasabasına.
Butik bir yerleşim yeri burası da...

Geçmişi 7000 yıl öncesine gitmekte.
Byblos'a eski Yunancada Papirus denilmekte.
MÖ 11. yy'da ait buralar  Fenikeliler'e.
MÖ 8. yy'da geçti Asur egemenliğine...

Byblos, dünyanın en eski.
Sürekli yerleşimde olan bir şehri.
MÖ 5000 yılından beri.
Unesco Dünya Mirası kenti...

Güneşi batırdık burada.
Sonunda döndük otobüsle Beyrut'a.
Gece dönüyoruz artık Anavatan'a.
Lübnan'dan çok güzel anılarla...


Trablus ve Byblos Fotoğraflarım:
https://photos.google.com/share/AF1QipNLSAEaWTf2zbf1jhqcQLSCLmjjpgXnqlFTUPt9AyO0Pqsbd-O4xL5c3BCeJN8tsA/photo/AF1QipOLnTXVSaq6l4XUWYUU4kg24AMn7ZMg3G1Nl635?key=WUlnTnhEV2UxdXN2WHQ3YlpzWFU5X2txdERnYUdn
.