Citius, Altius, Fortius üç Latince kelimedir.
"Daha hızlı, daha yüksek, daha güçlü" anlamındadır.
Olimpiyatların resmî sloganıdır.
Pierre de Coubertin'in önerisiyle 1894'ten beri kullanılır.
Bu amaçla Olimpiyatlara katılır sporcular.
Daha hızlı, daha yüksekte ve daha güçlü olmak için...
..........
1968 yılı dünyada çalkantıların olduğu bir yıldı.
Protestocu bir Hippi gençliği ortaya çıkmıştı.
Vietnamda savaş sürüyordu.
Rusya Çekoslavakya'yı işgal etmişti.
Paris'te Üniversite öğrencileri ayaklanmıştı.
Nelson Mandela hapisteydi.
Siyah hakları savunucusu Malcolm X, üç yıl önce öldürülmüştü.
Zenci lider Martin Luther King ise yeni katledilmişti.
Irkçılık ve ırk ayrımı ileri boyutlardaydı.
Amerikada zenciler ikinci sınıf vatandaştılar.
1968 Olimpiyatları yaklaşıyordu.
"İnsan Hakları için Olimpiyat Projesi" (İHOP) gündemdeydi.
Olimpiyatların tümüyle boykot edilmesi düşünülüyordu.
Özellikle Afrika'lı ve Amerika'lı siyah sporcularca...
Ancak bu gerçekleşmedi.
12 Ekim 1968'de Olimpiyat Oyunları başladı.
Meksika'da 2250 m. yükseklikteki Meksiko City'de.
Her branştan 5530 sporcu kıyasıya yarıştı.
Bu yarışlardan en zorlusu 200 metre erkekler yarışı idi.
İnanılmaz hızlı geçti bu yarış.
Amerikalı zenci bir atlet "dünya rekoru" kırarak birinci oldu.
Tommie Smith.
200 metre'yi 19.83 saniyede koşmuştu...
İkinciliği Avustralya'lı beyaz bir atlet kazandı.
20.06 saniye ile Peter Norman.
Son 100 metreye beşinci girmişti.
Son metreleri inanılmaz koştu fakat ancak ikinci olabildi.
Üçüncülüğü de zenci bir Amerikalı atlet aldı.
20.10 saniye ile John Carlos.
4 salise farkla üçüncü olmuştu.
200 metre yarışı sonlanmıştı.
Sıra, yarışın Madalya Töreni'ne gelmişti.
Amerikalı iki zenci atlet kararlıydılar.
Madalya töreninde ırk ayrımını protesto edeceklerdi.
Ama aralarında bir beyaz vardı.
Eylem plânlarını ona anlattılar.
Peter Norman, onurlu bir beyazdı.
Siyahların protestosuna destek verecekti.
Törende birlikte hareket edeceklerdi.
Üçü de göğüslerinde İHOP arması ile kürsüye çıkacaklardı.
Smith ve Carlos siyah eldivenlerle kürsüye çıktılar.
Bulabildikleri bir çift siyah eldiveni paylaşmışlardı.
Smith sağ elini yumruk yaparak kaldırmıştı.
Bu, siyahların gücünü anlatıyordu.
Carlos'un sol yumruğu ise siyah Amerika'nın birliğini.
Smith'in boynundaki siyah fular zencilerin gurunu simgeliyordu.
Carlos ve Smith ayakkabılarını çıkartmışlardı.
Uzun kara çoraplar da siyahların yoksulluğunu vurguluyordu.
Smith ve Carlos bu eylemleriyle dinlediler ulusal marşlarını.
Boyunlarını öne eğerek, kıpırdamadan dimdik durarak.
Bu içten protestoya tepkiler hemen oluştu.
Smith ve Carlos Amerikan takımından çıkartıldılar.
Olimpiyat köyünden kovuldular.
Norman Avustralya Olimpiyat Komitesince kınandı.
Üçünün de spor hayatı bir anda sona erdi.
Bir daha ulusal takımlarının yüzünü göremediler.
Bu üç atletin müthiş eylemi hiç unutulmadı.
Bu eylemden sonra ırk ayrımı yavaş yavaş geriledi.
Tören fotoğrafları çok çarpıcıydı.
20. yüzyılın en etkileyici fotoğrafları arasına girdi.
Tommie Smith, 1999 yılında "20. yüzyılın sporcusu" seçildi.
Peter Norman, bu olaydan 38 yıl sonra Avustralya'da öldü.
İki zenci eylem arkadaşı, Norman'ı yalnız bırakmadılar.
Beyaz arkadaşlarını bembeyaz olmuş saçlarıyla uğurladılar.
Tabutuna omuz verdiler, birlikte taşıdılar.
..........
Tommie Smith, Peter Norman ve John Carlos.
Citius, Altius ve Fortius'a yürekten inanmış üç atletti.
Pistte çok hızlı idiler.
Kürsüde en yüksekte idiler.
Protestolarında da müthiş güçlü idiler.
Öylesine güçlü, öylesine kuvvetli idiler ki...
Eylemlerinin üzerinden tam 40 yıl geçti.
Bugün, Beyaz Saray'a zenci bir Başkan gönderiyorlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder