10 Haziran 2021 Perşembe

ESKİ SMYRNA...

- 19 Şubat 2020, Bayraklı-İzmir -

İzmir'in antik dönem ismi.
"Smyrna" ya da "Smyrni".
Smyrna, Dor şivesiyle.
Smyrni ise İyon şivesiyle...

Smyrna veya Smyrni kelimesi.
Güzel kokulu bir bitki ismi.
Bir isim, bundan elde edilen.
Ölü mumyalanmasında kullanılan.
Esans'a verilen...

Günlerden bir gün Büyük İskender.
Avlanmak için Pagos dağına gider.
Bir çeşme başında uykusu gelir.
Rüyasında bir Nemesis görür...

Nemesis (Adalet Tanrıçası).
Ona burada bir şehir kurmasını söyler.
Smyrna'lılar bunu duyarlar. 
Ve Apollon'a danışırlar...

Apollon da onlara.
Oturacak olanların Pagos dağında.
Öbürlerinden 3-4 defa daha fazla.
Mutlu olacaklarını söyler...

Pagos Dağı günümüzde İzmir'de.
Kadifekale olarak bilinmekte.
Smyrna kurulur MÖ 334 senesinde.
Böylece Kadifekale ve eteklerinde...

Ama bu İzmir'in ilk kuruluşu değildir.
İlk Smyrna, yaklaşık 12 bin yıl önce.
Kurulur günümüzde Bayraklı semtinde.
Tepekule Höyüğü'nün olduğu yerde...

Küçük, kayalık bir yükseltidir burası.
Yarımada, denizlerle çevrili 3 yanı.
Zamanla gelen alüvyonlarla.
Dönüşür geniş, düz bir alana...

Şehir giderek gelişir zamanla.
Evleriyle, taş döşeli sokaklarıyla.
Ticareti ve tarımıyla.
En zengin dönemi MÖ 7-6. yüzyılda...

SmyrnaAiol Birliği'nde önceleri.
MÖ 688'de, 12 üyeli Şehir Devletli.
İyon Ülkesi'ne katılan.
Dodekapolis'in 13. üyesi..

Önce, Lidya Devleti.
Ele geçirir bu zengin kenti.
MÖ 545'de Persler ele geçirip, tahrip etti. 
Ve Smyrna büyük ölçüde önemini yitirdi...

Daha sonra Büyük İskender geldi.
MÖ 334'te o da kenti ele geçirdi.
Uykusunda bir rüya gördü.
Ve kentin yerleşimi değişti...

Aslında küçük bir alandı.
Bayraklı'daki Tepekule kazı sahası.
Ord. Prof. Dr. Ekrem Akurgal burasını.
1948-1951 ve 1966-1992 yılları arası. 
Toplam 29 yıl burada bilimsel kazı yaptı...

Bu nispeten küçük kentsel alan.
Kerpiç tuğlalardan oluşan.
Çepeçevre surlarla çevriliydi.
Sonraları örme taş işçiliği hakimdi...

Smyrna sokakları.
Daha 7. yüzyıl'da ızgara planlıydı.
Kentin birbirini dik kesen yolları vardı.
Bu durum İyon uygarlığında bir ilk'di...

Oval veya yuvarlak planlı evler yerine.
Kare, dikdörtgen biçimli evlere de.
Yine ilk kez Tepekule'de.
Tesadüf edilmekte...

Evler önceleri tek odalıydı.
Daha sonra Megaron tipi evler vardı. 
Bu evler avlulu ve birkaç odalıydı.
Helen dünyasının ilk ev yapılarıydı...

Kentin en önemli yapısı.
Athena Tapınağı'ydı.
MÖ 640-580 yapımıydı.
Doğu Helen'in en eski yapısıydı...

Tepekule'nin yakın alanları.
Günümüzde Bayraklı.
Çarpık görünümlü evleriyle.
Yüksek katlı yeni gökdelenleriyle...

İzmirliler yaşıyor işte bu bölgede.
Büyük İskender'e göre.
Görece diğer illere.
Biraz daha mutlu bir biçimde...



İlk İzmir yerleşim yeri fotoğraflarım:
.

3 yorum:

  1. Mükemmel elinize sağlık Hocam

    YanıtlaSil
  2. Yine çok şey öğrendik...Teşekkürler Sevgili Yücel...

    YanıtlaSil
  3. Güzel, kısa kısa ve akıcı bilgi aktarımınız, benim gibi fazla tarih düşkünü olmayanı bile, zevkle okutuyor.
    Teşekkürler 😊

    YanıtlaSil